Ophelia, hem bir tablo hem de bir karakter olarak sanat ve edebiyat tarihinde önemli bir yere sahip. Bu yazıda, John Everett Millais’in ünlü tablosu Ophelia’yı ve tablonun ilham kaynağı olan William Shakespeare’in Hamlet oyunundaki Ophelia karakterini inceleyeceğiz. Tablonun hikayesi, tablo okuması, Millais’in çalışma teknikleri ve tablonun yapıldığı döneme ait özel bilgileri öğreneceksiniz. Ayrıca, Ophelia’nın hikayesinden ve tablosundan etkilenen sanatçıları keşfedicez.
Ophelia Tablosunun Hikayesi
Tablonun hikayesi, Shakespeare’in Hamlet oyunundaki Ophelia karakterinin ölümüne dayanır. Ophelia, Danimarka’nın soylu bir kızıdır. Hamlet’in sevgilisidir. Ancak Hamlet’in babasının ölümü ve amcası Claudius ile annesi Gertrude’un evlenmesi sonucu Hamlet delirmeye başlar. Hamlet, Ophelia’yı reddeder ve ona “Bir manastıra git” der. Daha sonra, Ophelia’nın babası Polonius’u yanlışlıkla öldürür. Bu olaylar Ophelia’yı da çıldırtır. Ophelia, bir dere kenarında çiçek toplarken düşer ve boğulur.
Shakespeare’in oyununda Ophelia’nın ölümü sahnede gösterilmez, sadece kardeşi Laertes’e anlatılır. Bu anlatımda Ophelia’nın şarkı söylediği, çiçeklerle konuştuğu ve suya girdiği belirtilir. Ophelia’nın ölümü, hem onun hem de Hamlet’in trajedisini arttırır. Hamlet, Ophelia’nın cenazesinde onun için ne kadar çok üzüldüğünü söyler. Laertes ise Hamlet’i kız kardeşinin ölümünden sorumlu tutar ve onunla düello yapar. Bu düello sonucunda hem Hamlet hem de Laertes ölür.
Millais’in tablosu ise Ophelia’nın ölümünü görselleştirir. Tablo, Ophelia’nın boğulmadan hemen önceki anını gösterir. Ophelia’nın yüzü soluktur ama hala canlıdır. Gözleri açık ama bakışları boştur. Dudaklarından bir şarkı sözü dökülür gibi görünür. Elleri gevşekçe suyun üzerinde durur. Saçları ve elbiseleri suya yayılır. Suyun altında ise vücudunun geri kalan kısımları görünmez.
Tablonun arka planı ise doğal bir manzaradır. Millais, manzarayı gerçekçi bir şekilde resmetmiştir. Nehrin kenarında çeşitli bitkiler, çiçekler, böcekler ve hayvanlar vardır. Millais, bu detayları doğadan kopyalamıştır. Tabloda gördüğümüz bitkilerin bazıları Ophelia’nın durumunu sembolize eder. Örneğin, papatyalar masumiyet, gelincikler uyku, yabani gül aşk, söğüt ayrılık, nergis ölüm, zambak saflık ve bakirelik anlamına gelir. Tablonun sol üst köşesinde bir sincap, sağ üst köşesinde bir tavşan görülür. Bu hayvanlar da Ophelia’nın masumiyetini ve savunmasızlığını vurgular.
Tablo Okuma
Tablo, Ophelia’nın boğulma anını değil, boğulmadan hemen önceki anını gösterir. Ophelia’nın yüzü soluktur ama hala canlıdır. Gözleri açık ama bakışları boştur. Dudaklarından bir şarkı sözü dökülür gibi görünür. Elleri gevşekçe suyun üzerinde durur. Saçları ve elbiseleri suya yayılır. Suyun altında ise vücudunun geri kalan kısımları görünmez.
Tablonun arka planı ise doğal bir manzaradır. Millais, manzarayı gerçekçi bir şekilde resmetmiştir. Nehrin kenarında çeşitli bitkiler, çiçekler, böcekler ve hayvanlar vardır. Millais, bu detayları doğadan kopyalamıştır. Tabloda gördüğümüz bitkilerin bazıları Ophelia’nın durumunu sembolize eder. Örneğin, papatyalar masumiyet, gelincikler uyku, yabani gül aşk, söğüt ayrılık, nergis ölüm, zambak saflık ve bakirelik anlamına gelir. Tablonun sol üst köşesinde bir sincap, sağ üst köşesinde bir tavşan görülür. Bu hayvanlar da Ophelia’nın masumiyetini ve savunmasızlığını vurgular
Tablonun renkleri ise Ophelia’nın ruh halini yansıtır. Tabloda hakim olan renk yeşildir. Yeşil renk hem doğanın hem de Ophelia’nın tazeliğinin ve canlılığının simgesidir. Ancak yeşil renk aynı zamanda Ophelia’nın kıskançlık, hastalık ve delilik duygularını da ifade eder. Tabloda kırmızı, mavi, sarı gibi canlı renkler de kullanılmıştır. Bu renkler Ophelia’nın hayat dolu kişiliğini ve duygularını gösterir. Tablonun sol alt köşesinde ise koyu kahverengi bir renk vardır. Bu renk Ophelia’nın ölümünü ve çürümesini haber verir.
Millais’in Çalışma Teknikleri
Millais, tabloyu yaparken Pre-Raphaelite akımının ilkelerine uygun bir şekilde çalışmıştır. Pre-Raphaelite akımı, 1848 yılında Millais’in de aralarında bulunduğu yedi sanatçı tarafından kurulmuştur. Bu akım, Rönesans öncesi dönemin sanatını örnek alır ve gerçekçi, detaylı ve doğaya sadık bir resim anlayışını savunur. Pre-Raphaelite sanatçılar ciddi ve anlamlı konuları işler, modern hayat ve edebiyat eserlerinden ilham alır ve tarihi kostümler kullanır.
Millais, Ophelia tablosunu yaparken bu özellikleri göz önünde bulundurmuştur. Tablonun konusu Shakespeare’in Hamlet oyunundan alınmıştır. Bu oyun hem modern hem de tarihi bir eserdir. Tablonun kostümü ise 16. yüzyıl Danimarka’sını yansıtacak şekilde seçilmiştir. Tablonun manzarası ise doğrudan doğadan kopyalanmıştır. Millais, tabloyu yapmak için dışarıda çalışmıştır. Bu o dönem için alışılmadık bir yöntemdir. Çünkü genellikle sanatçılar eskiz yapmak için dışarı çıkıp, bitmiş tabloyu stüdyoda yaparlardı. Millais ise tabloyu tamamen dışarıda bitirmiştir. Tablodaki detaylar ise inanılmaz bir titizlikle resmedilmiştir. Millais, tablodaki her bitkiyi, böceği ve hayvanı gerçeğine uygun olarak boyamıştır.
Etkilenen sanatçılar
Ophelia tablosu, Shakespeare’in Hamlet oyunundaki Ophelia karakterinin boğulma anını resmeden birçok sanatçıya ilham vermiştir. Bu sanatçılar arasında şunlar sayılabilir:
John Bell:
Bilinen ilk Ophelia tasviri Bell’e ait bu illüstrasyondur. Bell, 1775-1776 yıllarında Shakespeare’in oyunlarını resimlemek için bir dizi gravür yapmıştır1. Bu gravürde Ophelia, suya düşerken elindeki çiçekleri bırakırken görülür.
Joseph Severn:
Severn, 1831 yılında Ophelia’nın ölümünü romantik bir tarzda resmetmiştir. Tabloda Ophelia, suyun üzerinde yüzüstü yatarken, etrafında çiçekler ve kelebekler vardır. Tablonun arka planında ise Hamlet’in kalesi görülür.
Eugène Delacroix:
Delacroix, 1853 yılında Ophelia’nın ölümünü dramatik bir şekilde resmetmiştir. Tabloda Ophelia, suya batarken son bir çığlık atar gibi görünür. Tablonun renkleri koyu ve kasvetlidir.
John William Waterhouse:
Waterhouse, 1910 yılında Ophelia’nın ölümünü gerçekçi ve lirik bir şekilde resmetmiştir. Tabloda Ophelia, suyun içinde yüzerek şarkı söylerken görülür. Tablonun renkleri canlı ve parlaktır.